Gà chọi là một trong những thú chơi dân gian truyền thống của Việt Nam. Để có được một chiến kê dũng mãnh, việc chọn nuôi gà chọi và chăm sóc đóng vai trò vô cùng quan trọng.
Kỹ thuật chọn nuôi gà chọi
Mục đích, ý nghĩa của việc chọn nuôi gà chọi
Mục đích của chọn nuôi gà chọi sinh sản là sản xuất ra gà trống có khả năng thi đấu. Trong thời gian theo mẹ thì gà con học được ở gà mẹ khá nhiều thế đánh. Do vậy, thời gian gà mẹ nuôi con sẽ kéo dài đến 3 tháng. Mỗi năm, gà mẹ chỉ sản xuất được vài ổ gà con và tuổi đẻ kéo dài đến 9 – 10 năm. Gà mẹ có khả năng kiếm mồi rất khá, nhưng lại vụng nuôi con. Việc chọn mẹ là phần rất quan trọng trong những giai đoạn đầu của các chiến kê.
Chọn giống gà chọi trong nuôi gà chọi
Chọn gà nòi:
- Trọng Lượng: Ta cần ưu tiên chọn gà con có trọng lượng gần bằng trọng lượng trung bình của đàn để làm giống không quá nặng cũng không quá nhỏ gầy.
- Ngoại Hình Cân Đối: Ưu tiên gà con có thân hình cân đối, bộ lông xốp và khô, phần bụng thon và không lộ rốn.
- Kiểm Tra Sức Khỏe: Chọn gà con khỏe mạnh, không có dấu hiệu bệnh tật hoặc dị tật.
Chọn gà bố mẹ:
- Con Trống Uyển Chuyển: Nếu chọn con trống, ưu tiên lựa chọn con có nhiều ngón đòn, thể chất tốt, tính tình hung hăng và không mắc các vấn đề sức khỏe thì được đưa vào huấn luyện
- Con Mái Khỏe Mạnh: Chọn con mái có thân hình nhỏ, trứng khi ấp không vỡ nhiều, tính khí hung dữ và không mắc các bệnh lây nhiễm. Gà mái chọn nhân giống thường là gà đã đẻ một vài lứa và tuổi gà không được quá già.
Chọn gà qua hình dáng mỏ:
Gà có mỏ ba lá – mỏ hình tam giác: đây là loại mỏ gà rất tốt, đánh giá cao bởi sự mạnh nhất và độ cứng lý tưởng.
Gà mỏ sẻ: đặc biệt là rất ngắn nhưng khi tranh đấu sẽ tạo cần các vết mổ cực mạnh.
Gà có mỏ vẹo: đối với chiến kê mang mỏ vẹo là loại gà có khả năng cắn mổ nhanh như cắt, vì vậy khi tham gia giải đấu có thể tấn công và hạ gục được đối thủ nhanh chóng.
Gà với mỏ quắm: điểm tốt là đầu mỏ cực kỳ nhỏ, hơi hớt tóc trông rất dữ nhưng lại không với khả năng chống chọi, ưa gảy đa dạng hơn.
Gà sở hữu mỏ cụt: nhìn dung mạo cực kỳ to khỏe nhưng thực tại các chú gà này rất chậm chạp, lực mổ yếu.
Chọn gà qua hình dáng đuôi:
Đuôi hình nguyệt cung: phần lông đuôi với nhiều khúc trắng giống dạng lưỡi liềm thường sẽ là các chiến kê mang khả năng đá hay, ra những cú đá hiểm hóc.
Đuôi dạng bạch linh: phần đuôi có 1 hoặc đa dạng sợi lông màu trắng nuột, ko có màu khác điểm vào.
Phần lông đuôi dài: các chiến kê với lông đuôi dài thường được đánh giá có khả năng đá bồi ấn tượng.
Lông đuôi dạng bắp chuối: nó với hình dạng giống với tàu dừa Với khả năng đá dai sức, khả năng ra các đòn hiểm khó chống đỡ.
Trên là những tiêu trí để chọn được những con gà có nhiều khả năng, yếu tố giúp trong quá trình nuôi dạy, chăm sóc luyện tập trở thành các chiến kê vô địch.
Làm chuồng nuôi gà chọi
Vị trí chuồng trong nuôi gà chọi:
- Địa Thế Cao Ráo: Chọn vị trí cao ráo, thoáng mát và không bị tù túng, tránh các động vật bò sát như rắn, rết bò vào cắn gà, không khí thoáng mát giúp gà dễ chịu hơn sau luyện tập và nghỉ ngơi.
- Hướng Cửa Chuồng: Đặt cửa chuồng hướng Đông Nam để đón gió biển.
Vật liệu chuồng trong nuôi gà chọi:
- Mái Chuồng Thoát Nước: Sử dụng vật liệu mái có độ nghiêng để thoát nước và chồi ra khoảng 30cm để che mưa nắng.
- Lưới Thép Giữa Ô Chuồng: Sử dụng lưới thép giữa các ô hoặc song sắt ở mặt trước.
Nền chuồng trong nuôi gà chọi:
- Lót Cát Độ Dày: Lót thêm lớp cát dày để bảo vệ chân gà, đặc biệt khi sử dụng nền đất hoặc xi măng.
- Máng ăn và uống: Đảm bảo máng đủ dung tích, cung cấp đầy đủ máng ăn và máng uống phù hợp với sự phát triển từng giai đoạn.
Thức ăn, dinh dưỡng và phòng dịch trong nuôi gà chọi
Các loại thức ăn trong nuôi gà chọi
Thức ăn cơ bản:
- Thức ăn công nghiệp: cám, các loại thức ăn công nghiệp trộn sẵn
- Thóc Lúa: Tăng sức khỏe, thể lực và khả năng chịu đòn của gà.
- Rau: Cung cấp chất xơ, các nguyên tố và giúp giảm thân nhiệt trong mùa hè.
Thảo dược và mồi:
- Thảo Dược: Sử dụng thảo dược như tỏi, gừng để điều hòa thân nhiệt và tăng cường sức khỏe.
- Mồi: Cung cấp tôm, tép, giun, dế, worm để bổ sung chất dinh dưỡng và protein.
Hướng dẫn cho gà chọi ăn trong từng giai đoạn phát triển
Giai đoạn con non và đang theo mẹ: Sử dụng thức ăn hỗn hợp công nghiệp để cho gà con ăn ở giai đoạn này
Sau 1.5 tháng tuổi cho thêm lúa, gạo, cơm, ngô, ếch, nhái, lươn, thịt bò, lòng đỏ trứng, rau, giá,… khi tăng lượng lúa thì rút dần cám công nghiệp.
Giai đoạn tách mẹ: cho ăn hoàn toàn bằng lúa.
Các bữa ăn và định lượng khẩu phần ăn trong nuôi gà chọi
- Cho gà ăn làm hai bữa: vào 9 giờ sáng và 4 – 5 giờ chiều.
Riêng gà con cho ăn tự do, gà tách mẹ ngoài hai bữa chính còn tự đi kiếm ăn.
Gà lớn trên 6 tháng cho ăn thêm rau, giá, xà lách, chuối sứ, cà chua, mỗi tuần cho ăn thêm 1 – 2 bữa lươn hoặc thịt bò.
- Khẩu phần ăn cho gà con tách mẹ: cho ăn tự do.
– Cám gạo : 10%
– Bắp : 20%
– Lúa : 30%
– Cá tươi nấu chín : 20%
– Rau( muống, cải, xà lách) : 20%.
- Khẩu phần cho một gà trống thi đấu: khẩu phần ăn trong ngày.
– Lúa : 0.25 kg.
– Rau, giá : 0.10 kg.
– Lươn, thịt bò : 0.10 kg.
Phát dục và sinh sản
Về quá trình phát dục:
- Gà trống 06 tháng tuổi biết gáy, đến 07 tháng tuổi thì gáy rõ tiếng và có khả năng đạp mái. Gà mái 06 tháng tuổi bắt đầu cắp ổ, 07 tháng thì chịu trống và đẻ trứng lứa đầu.
- Gà chọi thay lông theo mùa, quá trình thay lông diễn ra từ tháng năm, tháng sáu đến tháng mười một âm lịch. Lần thay lông thứ nhất bắt đầu từ lúc gà được 4 – 5 tháng tuổi, và đến 16 tháng thì thay lông lần thứ 2. Trong mùa thay lông, gà xuống sức, đồng thời do lông cánh bị rụng nên gà khó có thể bay lên để tung đòn và đỡ đòn nên người ta không cho gà thi đấu vào thời gian này mà để dưỡng gà cho mùa đấu năm sau.
Về sinh sản:
- Tuổi đẻ quả trứng đầu tiên: khoảng 192 ngày.
- Khối lượng trứng: 52 – 0,55 gam/quả.
- Tỷ lệ trứng có phôi: 91,6%.
- Tỷ lệ nở trên trứng: 85%.
- Số trứng đẻ trên lứa: 8 – 12 quả.
- Thời gian gà mẹ nuôi con: 3 tháng.
- Khoảng cách giữa các lứa đẻ: 5 tháng.
Quản lý huấn luyện gà thi đấu trong nuôi gà chọi
Các giai đoạn phát triển của gà chọi
Giai đoạn 1: Gà còn là con non, được nuôi chung cả ổ và theo mẹ đến 2.5 hoặc 3 tháng tuổi.
Giai đoạn 2: Sau khi tách mẹ vẫn được nhốt chung cho đến 4 – 5 tháng tuổi thì tách riêng trống, mái. Gà trống lúc này được nhốt riêng mỗi con một ô, không cho các con trống thấy mặt nhau để tránh mổ và đá bậy.
Giai đoạn 3: Gà trưởng thành là khi gà đã gáy rõ tiếng thì bắt đầu cắt lông ở các vùng đầu, cổ, ức, đùi nhằm bộc lộ da ở các vùng này. Đồng thời cắt tai, tích.
Cho gà đá thử 1 – 5 trận, xem con nào có khả năng đá hay thì giữ lại huấn luyện tiếp, hoặc không thì bán hoặc giết thịt.
– Huấn luyện gà bằng các việc chính:
Quần sương: cho gà vận động vào sáng sớm hàng ngày.
Xát nghệ: dùng nghệ giã nhỏ, hoà với rượu, nước trà, nước tiểu trẻ con sát vào vùng da đã cắt lông trong vòng 3 tháng để cho da dày lên nhằm tăng khả năng chịu đòn và giảm thương tích khi thi đấu.
Dầm cẳng: trước khi thi đấu 1 tháng, gà được cho ngâm chân trong hỗn dịch: nghệ, muối, nước tiểu để cho gà được cứng chân.
– Tổ chức thi đấu trong nuôi gà chọi:
Cho gà đá qua lại với nhau, luyện tập trước để lựa ra những chiến kê có chất lượng tốt nhất khi thi đấu
Qua những thông tin chia sẻ mong rằng sẽ giúp ích cho các bạn trong việc chọn nuôi gà chọi. Nuôi dạy được những chú gà ưng ý để có thể trở thành một chú chiến kê bách chiến bách thắng.