Giống gà tre, một loài gà bản địa từng phổ biến tại miền Nam Việt Nam, đặc biệt là Tây Nam Bộ, có kích thước nhỏ và trước đây thường được nuôi làm vật nuôi. và có tập tính sinh sản đặc biệt ở bài viết này chúng ta cùng đi tìm hiểu sâu hơn về những tập tính và cách nuôi dưỡng của nó
Tìm hiểu về gà tre
Gà tre là giống gà chiến đấu thu nhỏ được ưa chuộng bởi những người yêu thích chơi gà đá trên toàn cầu. Tùy vào vị trí địa lý của từng quốc gia, có nhiều dòng gà tre khác nhau. Tại Việt Nam, giống gà tre được sử dụng trong các trận đá gà cựa sắt ở nhiều tỉnh miền Nam. Giống gà tre ở đây có sự linh hoạt và tinh nghịch, và được biết đến với sự hung dữ. Tại Mỹ, giống gà này được gọi là Bantam và có nhiều dòng như: gà tre Hatch, gà tre Kelso, gà tre Sweater, gà tre Giáp…
Trọng lượng của gà tre
Nếu loại bỏ các giống gà cảnh nhập ngoại, thì gà tre có thể được coi là giống gà nhỏ nhất ở Việt Nam. Gà mái thường nặng từ 400 đến 600 gam, trong khi gà trống có thể nặng từ 500 đến 800 gram. Tuy nhiên, trọng lượng lý tưởng của gà trống là từ 600 gram trở xuống, và có một số cá thể trống còn nhẹ hơn nữa, chỉ khoảng 400gram. Ngoài ra, màu lông của chúng cũng đa dạng, từ màu trắng, đen, vàng, đến màu nâu và đỏ.
Màu lông của gà tre
Dưới đây là một phiên bản chi tiết hơn về màu lông của gà tre, dựa trên sự thống kê không chính thức các ý kiến của những người sống vào thập niên 40, 50 tại miền Tây Nam Bộ. Gà tre có ba loại lông chính sau:
Gà chuối: Gà trống mang ba màu lông chính là trắng, đỏ và đen. Lông cổ và mã trên lưng là màu trắng ngà, có điểm sọc đen mờ ở giữa. Lông cánh thường là pha trộn các sắc lông đỏ, đen và vàng. Lông ngực, bụng và đuôi có màu đen tuyền. Gà mái có bộ lông pha lẫn giữa trắng và đen. Gà chuối chiếm số lượng xấp xỉ 60% trong quá khứ.
Gà điều: Gà trống có phần thân và đuôi có màu sắc tương tự gà chuối nhưng lông cổ và lông mã trên lưng có màu đỏ lửa hoặc đỏ tía, tương tự màu lông của các loại gà rừng Đông Nam Á. Gà mái có màu vàng nâu pha trộn với màu đen. Số lượng gà điều thường chiếm dưới 30%.
Màu sắc khác: Một số cá thể trống có màu sắc như gà chuối nhưng khoảng 1/3 lông cổ tính từ đầu trở xuống và phần lông mã giữa lưng lại có màu đỏ tía, sự kết hợp hài hòa giữa hai màu lông trắng và đỏ tạo cho các cá thể này có ngoại hình thu hút khá đặc biệt. Cổ của chúng có màu vàng và thân có màu trắng muốt.
Lông gà tre Nam Bộ bóng mượt, khá dài và ôm chứ không quá xù như một số gà cảnh ngoại nhập hiện nay. Màu sắc của mỏ và chân lý tưởng nhất cho gà thuần chủng là màu vàng tươi.
Mỏ có hình tam giác dễ thương. Mào của gà tre Nam Bộ phổ biến nhất là mồng lái, kích thước vừa phải và luôn thẳng đứng gần giống mong gà rừng. Đuôi của gà nghiêng một góc 30 đến 40 độ so với mặt đất với nhiều lớp lông phủ lên nhau.
Lông đuôi gà trống thường dài và nhiều, uốn cong thành một cung tròn, những sợi dài nhất có thể dài chạm đất, thậm chí kéo lê trên đất hai, ba xăng-ti-mét. Tuy nhiên, đuôi của gà tre Nam Bộ lại không xòe rộng sang hai bên theo kiểu đuôi tôm.
Chân của gà tre Nam Bộ tương đối cao so với các giống gà cảnh ngày nay với cẳng chân thon, nhỏ dài bằng với đùi gà nhưng rất nhanh nhẹn trong việc bới đất, kiếm mồi. Gà trống có bộ cựa rất phát triển, thường là cựa kim dài và cong vút rất lợi hại. Vóc dáng tổng thể của gà tre Nam Bộ cao, khá gọn gàng và đẹp mắt. Tiếng gáy của chúng thanh và dáng đi của chúng nhẹ nhàng, khỏe mạnh.
Sinh trưởng, nuôi dưỡng
Trước đây, gà tre được nuôi tự do trong khu vườn và gần như không thể thích nghi với điều kiện nuôi nhốt. Chúng khó sinh sản nếu bị nhốt trong chuồng chật hẹp. Vào khoảng thập niên tám mươi, người viết bài này đã thử nhốt một cặp gà trưởng thành vào một chiếc chuồng có kích thước chỉ 80x80x80mm. Gà mái vẫn đẻ trứng, tuy nhiên không có trống vì gà trống không thể đạp gà mái.
Khả năng sinh sản
Gà cần khoảng sáu tháng nuôi để trưởng thành, tuy nhiên để thực sự trở nên đầy đủ kinh nghiệm thì phải mất tám tháng với gà mái và một năm với gà trống. Khả năng đẻ trứng của gà mái có sự chênh lệch tùy theo từng cá thể. Nếu để tự nhiên, gà có thể đẻ khoảng ba đến bốn lứa trứng mỗi năm. Nếu thu hoạch trứng mà không cho gà ấp, mỗi lứa trứng sẽ cách nhau từ hai đến ba mươi ngày. Số lượng trứng trên mỗi lứa thường nằm trong khoảng dưới mười quả, mặc dù một số cá thể có thể đẻ liên tục hai mươi quả trên một lứa.
Tuy nhiên, do đây là một giống gà ít được nuôi phổ biến, nên một số trường hợp có thể bị thoái hóa do cận huyết, và số trứng trên mỗi lứa có thể chỉ là năm sáu quả hoặc gà đẻ không liên tục.
Sức đề kháng của gà tre
Gà tre là một trong những giống gà được nuôi để tham gia vào các trận đá gà cựa sắt và được đánh giá là có sức đề kháng khá tốt đối với các bệnh tật. Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu đời, gà con thường rất yếu vì cơ thể còn chưa hoàn thiện và hệ miễn dịch chưa được phát triển đầy đủ. Do đó, việc chăm sóc và nuôi dưỡng gà con trong giai đoạn này là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe và tăng cường khả năng đề kháng của chúng trong tương lai.
Cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng, cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển và tăng cường hệ miễn dịch, đồng thời tạo điều kiện ổn định về nhiệt độ và môi trường nuôi để tránh các bệnh tật và stress ảnh hưởng đến sức khỏe của gà con.
Tính hiếu chiến và chiếm hữu lãnh thổ
Gà tre trống có tính hiếu chiến và khả năng bảo vệ lãnh thổ cao đối với những đối thủ cạnh tranh. Tuy nhiên, chúng cũng có thể chấp nhận và chơi cùng với những con trống khác trong bầy, miễn là chúng tuân thủ các quy tắc xã hội trong đàn. Những con trống này không được gáy trước mặt trống đầu trại và cũng không được tranh giành gà mái. Tuy nhiên, khi đối mặt với đối thủ ngoài bầy, gà tre trống sẵn sàng chiến đấu để bảo vệ lãnh thổ và danh dự của mình.
Gà tre trống là những chiến binh tài ba, rất tinh nhuệ trong việc bảo vệ lãnh thổ và đánh bại các đối thủ cạnh tranh. Đặc biệt, những con gà từ hai năm tuổi trở lên đá rất lì và chắc tay, có thể đánh bại những đối thủ nặng ký hơn gấp ba, bốn lần thuộc các giống gà thịt, và thậm chí gà chọi (gà nòi) cũng không phải là đối thủ.
Tuy nhiên, nếu những con gà tre trẻ hơn thường dễ bỏ chạy khi đang đá, lặp đi lặp lại vài lần rồi chạy hẳn. Một trận đấu của hai con gà tre trưởng thành thường kéo dài vài tiếng đồng hồ. Mặc dù nhiều người cho rằng chúng đá tới chết là hơi phóng đại, tuy nhiên, một trong hai con có thể chết sau đó do bị thương quá nặng hoặc không thể phục hồi lại sức khỏe.
Tình trạng bảo tồn giống gà tre
Trong vòng 20 năm trở lại đây, số lượng gà Tre Nam Bộ đã giảm đáng kể do nhiều nguyên nhân sau:
Không có hiệu quả kinh tế nên không được nuôi và chăm sóc.
Bị lai tạo với các giống gà thịt khác để tăng trọng lượng và bán về thành thị làm món đặc sản vì thịt gà tre được đánh giá cao về chất lượng.
Bị lai tạo với gà chọi (gà nòi lông), gà Mỹ, Asil, Peru, Mã Lai nhằm cải thiện tầm vóc, thể lực và khả năng dùng cựa sắt phục vụ cho giới chọi gà.
Sự phát triển của các giống gà cảnh khác như gà tre Tân Châu, được tạo ra từ việc lai tạo gà tre Nam Bộ với các giống gà khác của những người nuôi gà cảnh vùng An Giang, gà tre Thái Lan, Malaysia, Nhật Bản… đã thúc đẩy những người nuôi gà cảnh ít ỏi còn lại từ bỏ giống gà tre nguyên thủy hoặc lai tạo chúng với các giống gà trên càng làm cho gà tre Nam Bộ tiến nhanh đến nguy cơ tuyệt chủng.
Chúng tôi hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp cho các bạn thông tin chi tiết và bổ ích về giống gà mà chúng tôi cung cấp. Xin chân thành cảm ơn bạn đã quan tâm và hy vọng bạn tìm thấy thông tin mà bạn đang tìm kiếm.