Bệnh thương hàn ở gà, còn được gọi là nhiễm trùng toàn thân cấp tính, là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi khuẩn Salmonella gallinarum gây ra. Bệnh có thể ảnh hưởng đến cả gà con và gà trưởng thành, dẫn đến tiêu chảy, suy yếu và tỷ lệ tử vong cao.
Bệnh thương hàn ở gà là gì?
Bệnh thương hàn ở gà, hay còn gọi là bệnh Salmonella Pullorum, là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi khuẩn Salmonella Pullorum gây ra. Bệnh có thể ảnh hưởng đến cả gà con và gà trưởng thành, nhưng thường gặp hơn ở gà con dưới 2 tuần tuổi. Bệnh thương hàn gà có tỷ lệ tử vong cao, có thể lên đến 100% nếu không được điều trị kịp thời.
Bệnh thương hàn ở gà có triệu chứng như thế nào?
Bệnh thương hàn ở gà là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn Salmonella Gallinarum gây ra, và thường ảnh hưởng đến gà non và gà trưởng thành. Dưới đây là các triệu chứng chi tiết cũng như các biện pháp phòng ngừa và điều trị cho bệnh này.
Triệu chứng lâm sàng
Sốt cao và suy nhược
Gà bị thương hàn thường trải qua giai đoạn sốt cao, trông rất ủ rũ và mệt mỏi. Bệnh tình này kèm theo sự kém ăn, khiến chúng nhanh chóng rơi vào trạng thái suy nhược cơ thể.
Tiêu chảy và khát nước
Một trong những biểu hiện rõ ràng nhất của bệnh thương hàn là tiêu chảy, thường có màu vàng nhạt hoặc xanh lá cây. Sự mất nước do tiêu chảy gây ra khiến gà cảm thấy khát nước và uống nhiều nước hơn bình thường.
Giảm sản lượng trứng
Đối với gà mái, bệnh thương hàn có thể dẫn đến giảm đáng kể sản lượng trứng. Trứng đẻ ra có thể yếu, vỏ mỏng và dễ vỡ hơn.
Triệu chứng nội tạng
Gan và lách to
Gan và lách của gà bị bệnh thường to và sưng lên, điều này là biểu hiện của phản ứng miễn dịch chống lại sự nhiễm trùng. Các cơ quan này có màu vàng nhạt hoặc xanh lá cây.
Xuất huyết nội tạng
Trong một số trường hợp nặng, các cơ quan nội tạng của gà có thể xuất hiện các điểm xuất huyết, biểu hiện sự nhiễm trùng nặng nề đã lan rộng.
Triệu chứng khác
Hô hấp khó khăn
Gà có thể thở dốc hoặc khó thở, đặc biệt khi bệnh tiến triển.
Phù thũng
Có thể thấy sự sưng phù ở phần đầu và quanh mắt của gà, làm cho chúng trông đau đớn và khó chịu.
Nguyên nhân gây ra bệnh thương hàn ở gà
Tiếp xúc trực tiếp
Gà con hoặc gà trưởng thành tiếp xúc trực tiếp với gà bệnh hoặc phân của chúng. Vi khuẩn Salmonella gallinarum lây truyền qua đường tiêu hóa khi gà ăn thức ăn hoặc nước uống bị ô nhiễm. Đặc biệt, vi khuẩn có thể hít vào cơ thể thông qua việc hít phải bụi bẩn chứa vi khuẩn, gây ra nhiễm trùng toàn thân cấp tính.
Thức ăn và nước uống
Sự ô nhiễm thức ăn và nước uống bởi vi khuẩn từ gà bệnh, phân gà bệnh hoặc dụng cụ chăn nuôi bẩn là một nguyên nhân quan trọng khác. Vi khuẩn có thể lây lan vào môi trường nuôi trồng thông qua các nguồn này, tăng nguy cơ lây truyền bệnh trong đàn.
Trứng gà
Gà mái mang mầm bệnh có thể đẻ ra trứng bị nhiễm vi khuẩn. Gà con nở ra từ những quả trứng này sẽ bị nhiễm bệnh ngay từ khi mới nở, tạo thành một vòng lặp lây truyền bệnh.
Môi trường chăn nuôi
Chuồng trại, dụng cụ chăn nuôi và môi trường xung quanh bị ô nhiễm bởi vi khuẩn từ gà bệnh, phân gà bệnh hoặc xác gà chết. Sự ô nhiễm này có thể duy trì và lan rộng trong môi trường nuôi trồng, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và lây lan.
Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng đóng vai trò quan trọng trong tăng nguy cơ mắc bệnh thương hàn ở gà, bao gồm mật độ nuôi cao, chuồng trại chật chội, thiếu thông gió, vệ sinh chuồng trại kém, và sức đề kháng của gà yếu do thiếu dinh dưỡng, stress, hoặc mắc các bệnh khác. Điều này nhấn mạnh sự phức tạp và đa dạng của các yếu tố góp phần vào sự lây lan của bệnh trong đàn gà.
Bệnh thương hàn ở gà có lây không?
Bệnh thương hàn ở gà có khả năng lây lan cực kỳ cao và chủ yếu lan truyền qua hai con đường chính:
Lây truyền dọc: Trong quá trình này, vi khuẩn từ buồng trứng của gà mẹ xâm nhập vào trong trứng thông qua lỗ huyệt hoặc quá trình phối giống, từ đó lây nhiễm cho gà con khi chúng nở.
Lây truyền ngang: Sau khi nở, gà con có thể truyền bệnh cho những gà con khác trong cùng môi trường ấp, biến chúng thành vật chủ trung gian. Bên cạnh đó, trong quá trình ăn, gà mang mầm bệnh có thể lây nhiễm cho gà khỏe mạnh qua phân chứa vi khuẩn.
Phác đồ điều trị bệnh thương hàn ở gà theo từng độ tuổi
Gà con (0 – 10 ngày tuổi)
Phác đồ 1
Thuốc: Ampicillin + Gentamicin
Liều lượng: 1g/2 lít nước
Cách dùng: Pha thuốc vào nước cho gà uống
Thời gian sử dụng: 3 – 5 ngày
Phác đồ 2
Thuốc: Florfenicol
Liều lượng: 0.5g/kg thể trọng/ngày
Cách dùng: Cho gà uống trực tiếp hoặc trộn vào thức ăn
Thời gian sử dụng: 5 – 7 ngày
Gà con (10 – 20 ngày tuổi)
Phác đồ 1
Thuốc: Amoxicillin + Colistin
Liều lượng: 1ml/2 lít nước
Cách dùng: Pha thuốc vào nước cho gà uống
Thời gian sử dụng: 3 – 5 ngày
Phác đồ 2
Thuốc: Enrofloxacin
Liều lượng: 10mg/kg thể trọng/ngày
Cách dùng: Pha thuốc vào nước cho gà uống
Thời gian sử dụng: 5 – 7 ngày
Gà trưởng thành
Phác đồ 1
Thuốc: Flor 200
Liều lượng: 1ml/10kg thể trọng
Cách dùng: Cho gà uống trực tiếp hoặc trộn vào thức ăn
Thời gian sử dụng: 5 – 7 ngày
Phác đồ 2:
Thuốc: Amoxicillin + Colistin
Liều lượng: 1ml/lít nước
Cách dùng: Pha thuốc vào nước cho gà uống
Thời gian sử dụng: 5 – 7 ngày
Phương pháp phòng ngừa bệnh thương hàn ở gà
Để phòng ngừa bệnh thương hàn ở gà, việc duy trì vệ sinh và tăng cường sức đề kháng cho đàn gà là rất quan trọng. Dưới đây là các bước cụ thể để phòng bệnh hiệu quả:
Vệ sinh môi trường
Thực hiện phun sát trùng định kỳ mỗi tuần từ 1 đến 2 lần bằng dung dịch POVIDINE-10% CAO CẤP với liều lượng là 10ml cho mỗi 3 lít nước. Đây là bước quan trọng để loại bỏ mầm bệnh trong môi trường sống của gà.
Khử trùng trứng trước khi đưa vào lò ấp để ngăn ngừa sự lây nhiễm từ giai đoạn sớm nhất.
Tăng cường sức đề kháng cho gà
Bổ sung vitamin và khoáng chất định kỳ cho gà bằng cách pha NH-ADE-B.COMPLEX với liều lượng 1g cho mỗi 3-4 lít nước.
Sử dụng G-POLYACID với liều lượng 1ml trên mỗi lít nước để hỗ trợ hệ tiêu hóa và tăng cường hệ miễn dịch.
Sử dụng kháng sinh để phòng bệnh chủ động
Áp dụng ENRO-10S với liều 1ml cho mỗi 6-10 kg thể trọng.
Sử dụng COLI 102Z với liều 1g cho mỗi 10-14 kg thể trọng, giúp ngăn ngừa sự phát triển của các bệnh nhiễm trùng.
Bệnh thương hàn ở gà là một bệnh rất nguy hiểm và có thể gây ra nhiều thiệt hại nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa một cách nghiêm ngặt sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và đảm bảo sức khỏe cho đàn gà. Hy vọng những thông tin này sẽ hỗ trợ người chăn nuôi trong việc quản lý và bảo vệ đàn gà của mình.